برچسب: انقلاب

کتاب فرد هالیدی تحت عنوان "ایران: دیکتاتوری و توسعه" که در لحظه پیروزمندانه انقلاب ایران چاپ شد بلافاصله برای خوانندگان در خاورمیانه و اعضای جنبش چپ بین المللی به متنی نمادین تبدیل شده بود. جذابیت آن کتاب برای نسلی از چپگرایان به ویژه چپ‌های ایرانی خارق العاده بود.

سقوط حسینه، فصلی را در تاریخ بنگلادش بسته است. در دهه‌های اخیر، با رشد سریع اقتصاد، افزایش درآمدها و حرکت شاخص‌های اجتماعی مختلف در جهات مثبت، این کشور به عنوان فرزند جهانی شدن و توسعه مورد تجلیل قرار گرفته است. و با این حال، همه اخبار خوب توانستند ضعف‌های دائمی، از جمله افزایش نابرابری‌های اقتصادی، بیکاری بالای جوانان و چرخش حاکمیت حسینه و حزب او، لیگ عوامی به سمت استبداد را پنهان کنند. نارضایتی از دولت و اقتصاد به تظاهراتی دامن زد که در اوایل ژوئیه قبل از گسترش در سراسر کشور در داکا شروع شد.

یونس یک کارآفرین اجتماعی و بانکدار است که به خاطر اقدامات پیشگامانه‌اش در حوزه تامین مالی خرد که به کاهش فقر در بنگلادش کمک کرد و در سراسر جهان پذیرفته شد، در سال ۲۰۰۶ جایزه صلح نوبل را دریافت کرد.او همچنین منتقد سفت و سخت نخست‌وزیر سابق، شیخ حسینه، است که اوایل این هفته استعفا داد و پس از سال‌ها حکومت اقتدارگرایانه، کشور را ترک کرد. خروج او از کشور شادی زایدالوصفی برای جنبش دانشجویی که او را از قدرت برکنار کرد، به ارمغان آورد اما نگرانی‌هایی درباره احتمال دخالت نظامی در خلاء قدرت را نیز به وجود آورد.

این دانشجوی ۲۶ ساله، هماهنگ‌کننده یک جنبش دانشجوییِ متکی به نسل زِد علیه سهمیه‌های مشاغل دولتی در بنگلادش بود که به تدریج به کارزاری برای برکناری شیخ حسینه از قدرت تبدیل شد.

اکنون اعتراضات در ارمنستان و گرجستان همزمان شده اند، اما تفاوت قابل توجهی میان آن دو تحول وجود دارد. دخالت خارجی در تحولات گرجستان آشکار است در حالی که رویداد‌های جاری ارمنستان بیش‌تر جنبه محلی و داخلی دارند. با این وجود، اگر به تصویری کلان نگاه کنیم چه خواسته و چه ناخواسته همه بازیگران منطقه‌ای به علاوه اپوزیسیون در ارمنستان به درگیری‌های ژئوپولیتیکی کشیده می‌شوند و در صورت پیروزی جنبش اعتراضی خطر بزرگ تری وجود خواهد داشت.

"با استفاده از اصل برهم نهی کوانتومی همراه با پدیده کوانتومی دیگری به نام درهم تنیدگی شما این امکان را پیدا می‌کنید که محاسباتی را انجام دهید که با استفاده از رایانه‌های معمولی غیر ممکن هستند. این موضوع امکان را برای انجام محاسبات بسیار شگفت انگیزی که می‌توانند جهان را تغییر دهند فراهم می‌سازد".

جواد صالحی اصفهانی استاد اقتصاد دانشگاه ویرجینیا تک آمریکا در «مدرسه فقر و نابرابری» که به همت اندیشکده سیاستگذاری اقتصادی تهران برگزار شده است توضیح می‌دهد.

فردی که از ابتدای انقلاب علاوه بر اینکه در مناصب مهم قدرت حضور داشت، در سایر بخش‎ها تاثیرگذار بود و بسیاری از چهره‌های صاحب منصب پیشبرد فعالیت‎هایشان و حتی حضور مؤثرشان را به شکل‌های مختلف مدیون او هستند، البته شاید خودشان به این دِین اشاره نکرده باشند اما نمی‌توان بر سر تاریخ کلاه گذاشت. اگر قصد واکاوی دوره زندگی سیاسی اکبر هاشمی‌رفسنجانی پس از انقلاب را داشته باشیم، با چهار چهره از او روبه‌رو می‌شویم.

پس از جمعه خونین، شوک این روز تلخ بر سراسر کشور اثر گذاشته و ایران صحنه تظاهرات می‌شود. به عبارتی از 18 شهریور مسیر سرنگونی پهلوی شیب تندتری به خود می‌گیرد، براساس گزارش‌های ساواک در روز 18 شهریور در شهرهای «دزفول، آبادان، کرمان، زنجان، قزوین، یزد، تفت، اصفهان، قم، کاشان، تبریز، مشهد و کرمانشاه» بازار تعطیل شده و مردم اقدام به راهپیمایی کردند که این موضوع منجر به ایجاد درگیری‌هایی بین مردم و نیروهای نظامی شد.

مسأله حجاب را به جایی رسانده اند که حل کردن آن سخت شده است. فقط راه‌های ظریف، برخوردهای ملایم فرهنگی می‌تواند اثرگذار باشد. چند سال پیش در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح کردم و به حضرت آقا هم در ملاقات خصوصی بیان کردم که من حجابی را که در مالزی و اندونزی دیدم در ایران ندیده ام. آنها یا با حجاب هستند، یا بی‌حجاب هستند ولی‌ بدحجاب نیستند.

راه‌حل این است که نظارت استصوابی به نحوی که شورای نگهبان عمل می‌کند حذف شود و شوراهایی که در قانون اساسی وجود ندارند حذف یا از قانون‌گذاری منع شوند. در این صورت مجلس به عنوان نماینده مردم به جایگاه خود در قانون اساسی باز می‌گردد، آنگاه حقوق ملت مانند آزادی بیان و نوع رفتار با منتقدان و مخالفان و موضوع استقلال سیاسی و اقتصادی و فرهنگی و نیز سیاست خارجی هم توسط مجلس رصد می‌شود و در نتیجه مردم نقش لایق خود در سرنوشت خویش را که امروز کمرنگ شده است پیدا می‌کنند.

بعد از روی کارآمدن شاپور بختیار، دو لایحه از سوی دولت به مجلس شورای ملی ارسال شد. بختیار با این استدلال که قوه مجریه و دولت ها که در آن نخست وزیران و وزرا قدرت عمل مطلق بودند، عامل نارضایتی مردم هستند، تلاش می کرد با انجام «اصلاحات ساختاری جزئی» و حذف یا ترمیم نهادهای ایجادکننده نارضایتی در مردم، به کاهش نارضایتی های عمومی کمک کند. غافل از آنکه موج «انقلاب خواهی» و «تغییر رژیم» در افکارعمومی تثبیت شده بود و رهبران انقلاب هم با ورود امام خمینی به ایران و فرار شاه، کار رژیم پهلوی را تمام شده می دانستند.

سیسی و دستگاه رسانه‌ای تحت کنترل او دیوانه‌وار تلاش کرده‌اند تا مصری‌ها را از گلایه از فقر بازدارند. سیسی در مصاحبه‌ای در ماه نوامبر گفت که «مصر در شرایط فعلی خود نمی‌تواند انتقاد را تحمل کند». او همچنین گفته بود: «واژگان (انتقادی) که بیان می‌شوند بسیار ناراحت کننده هستند».

بختیار می‌خواست در گام اول امام را از بازگشت به ایران منصرف کند اما نتوانست. در وهلۀ بعد به پاریس بروند و به توافقی برسند اما از او خواست اول استعفا کند و بعد دیدار انجام شود. در حالی که اگر نخست‌وزیر نبود ملاقات بلاموضوع بود و می‌شد مثل دیگران. با استعفای سید جلال الدین تهرانی از ریاست شورای سلطنت، نهاد سلطنت هم بلاتکلیف شده بود.

شاه در این پیام 14 بار از کلمۀ «من» استفاده می‌کند. همین من‌های 14 گانه نشان می‌دهد کشور با «من» اداره می‌شده ضمن این که ادبیات خود شاه «ما» بود ولو از آن من را مراد داشت و همین هم نشان می‌دهد متن پیام را دیگری نوشته. «ما» را البته به جای «من» به کار می‌بُرد کما این که در افتتاح ورزشگاه 100 هزار نفری آریامهر (‌آزادی کنونی) گفت: «‌ما محمد‌رضا‌پهلوی شاهنشاه ایران استادیوم آریامهر را افتتاح نمودیم». این همه «من» و ضمیر مفرد سابقه نداشت.