آخرین انسانی که روی ماه قدم گذاشت، «تیم دو نفره فرود آپولو ۱۷» در سال ۱۹۷۲ بود که به دنبال سفر ۱۰فضانورد دیگر طی پنج ماموریت قبلی با آپولو۱۱ بود که از سال۱۹۶۹ آغاز شده بود. برنامه آرتمیس بهدنبال ایجاد یک پایگاه طولانیمدت در ماه بهعنوان پلهای برای سفرهای فضانوردان بلندپروازانهتر به مریخ است، هدفی که مقامات ناسا گفتهاند دستکم تا اواخر دهه۲۰۳۰ طول خواهد کشید.
به گزارش نباءخبر، قدرتمندترین موشک ناسا قرار بود در اولین پرواز آزمایشی خود، ماموریت برای بازگرداندن انسانها به ماه و در نهایت به مریخ را بر عهده بگیرد. اما به دلیل مشکلات فنی پرتاب آن به ماه سپتامبر منتقل شد.
به گزارش الجزیره، پنجاه سال پس از آخرین ماموریت آپولو، قرار بود ماموریت آرتمیس با انفجار موشک سیستم پرتاب فضایی بدون سرنشین (SLS) در ساعت ۴عصر به وقت تهران از مرکز فضایی کندی در فلوریدا در روز دوشنبه به وقت محلی آغاز شود. همانگونه که انتظار میرفت، دهها هزار نفر، از جمله معاون رئیسجمهور ایالات متحده، کامالا هریس، قرار بود این مراسم را تماشا کنند و هتلهای اطراف «کیپ کاناورال» برای این رویداد رزرو شده بود. بیل نلسون، مدیر ناسا روز شنبه گفت: «این ماموریت با امیدها و رویاهای بسیاری از مردم همراه است و ما اکنون نسل آرتمیس هستیم.» هدف از این پرواز آزمایشی شش هفتهای که آرتمیس-۱ نام دارد، آزمایش سیستم پرتاب فضایی بدون سرنشین و کپسول خدمه «اوریون» است که در بالای موشک قرار دارد.
این کپسول به دور ماه میچرخد تا ببیند آیا سفینه فضایی در آیندهای نزدیک برای سفر افراد ایمن است یا خیر؟ به جای فضانوردان، سه آدمک آزمایشی برای اندازهگیری ارتعاش، شتاب و تشعشع که یکی از بزرگترین خطرات برای انسان در اعماق فضا است، به کپسول بسته میشوند. این کپسول به تنهایی بیش از ۱۰۰۰حسگر دارد. ترکیب سیستم پرتاب فضایی بدون سرنشین و اوریون با ارتفاع ۹۸متر (۳۲۲ فوت) محور اصلی جانشین آژانس فضایی ایالات متحده برای برنامه قمرِ آپولو در دهههای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ است. موشک سیستم پرتاب فضایی بدون سرنشین که بهعنوان قدرتمندترین و پیچیدهترین موشک در جهان شناخته میشود، بزرگترین سیستم پرتاب عمودی جدید ناسا از زمان پرواز «ساتورنوی» برای آپولو است. ماموریت بعدی، آرتمیس۲، فضانوردان را بدون فرود بر سطح ماه به مدار اطراف ماه خواهد برد.
اگر دو ماموریت اول آرتمیس با موفقیت انجام شود، ناسا قصد دارد فضانوردان را به ماه بازگرداند؛ از جمله اولین زنی که ممکن است قدم بر سطح ماه در اوایل سال۲۰۲۵ بگذارد، اگرچه بسیاری از کارشناسان معتقدند که بازه زمانی ممکن است تا یکی دو سال هم کاهش یابد. آخرین انسانی که روی ماه قدم گذاشت، «تیم دو نفره فرود آپولو ۱۷» در سال ۱۹۷۲ بود که به دنبال سفر ۱۰فضانورد دیگر طی پنج ماموریت قبلی با آپولو۱۱ بود که از سال۱۹۶۹ آغاز شده بود. برنامه آرتمیس بهدنبال ایجاد یک پایگاه طولانیمدت در ماه بهعنوان پلهای برای سفرهای فضانوردان بلندپروازانهتر به مریخ است، هدفی که مقامات ناسا گفتهاند دستکم تا اواخر دهه۲۰۳۰ طول خواهد کشید. جک برنز، اختر فیزیکدان در دانشگاه کلورادو در بولدر میگوید که ماموریتهای آرتمیس از فناوری جدیدی استفاده خواهند کرد که در طول ماموریت آپولو در دسترس نیست.
او به الجزیره گفت: «رفتن به ماه راه درستی برای توصیف آن است؛ زیرا این پروژه با برنامه آپولو کاملا متفاوت است. اینها همه فناوری جدید، انگیزه جدید، فرصت جدید است. آوردن تمام آن فناوری به ماه هیجانانگیز خواهد بود.» ناسا اعلام کرد که ۸۰درصد احتمال آب و هوای قابل قبول برای بلند شدن به موقع در ابتدای «پنجره پرتاب دو ساعته» وجود دارد. جف اسپولدینگ، مدیر ارشد آزمایش ناسا پیش از پرتاب موشک گفت: «همه چیز تا به امروز از منظر وسیله حملکننده خوب به نظر میرسد. ما هیجانزده هستیم، وسیله حملکننده آماده است، عالی به نظر میرسد.»
اگرچه رعد و برق در محل پرتاب طی توفان روز شنبه مورد موجب نگرانی شد، اما اسپولدینگ در اوایل روز دوشنبه قبل از پرتاب گفت که هیچ چیزی در سیستمهای پرتابکننده ندیده است که ما را نگران کند. ناسا همچنین تصریح کرد که هیچ آسیبی به فضاپیما یا تاسیسات پرتاب وارد نشد. قرار بود اگر برنامه به مشکل بخورد، این پروژه در دوم سپتامبر پیگیری شود.
اول ماه، بعد مریخ
قبل از فرود اولین انسانها در مریخ، ناسا میخواهد به سطح ماه بازگردد؛ اما به روشی که قبلا ماه را کاوش نکرده بودیم. به گزارش سیانان، هنگامی که ماموریت بدون سرنشین آرتمیس-۱ در روز دوشنبه ۲۹اوت، انجام شود، این اولین قدم به سوی آینده اکتشافات فضایی خواهد بود. آخرین فرود خدمه روی ماه، آپولو ۱۷، نزدیک به ۵۰سال پیش بود. رکورد آخرین ماموریت آپولو برای طولانیترین پرواز فضایی با خدمه هنوز پابرجاست: ۵/ ۱۲روز.
از طریق برنامه آرتمیس که هدف آن فرود انسان در قطب جنوبی ماه و در نهایت در مریخ است، فضانوردان به ماموریتهای طولانیمدت در اعماق فضایی خواهند رفت که تمام محدودههای اکتشاف را مورد بررسی قرار میدهد. بیل نلسون، مدیر ناسا در یک کنفرانس خبری در اوایل این ماه گفت: «ما به ماه برمیگردیم تا یاد بگیریم زندگی کنیم، کار کنیم، زنده بمانیم.» او ادامه داد: «چگونه انسانها را در آن شرایط بغرنج و سخت میتوان زنده نگه داشت؟ ما یاد میگیریم که چگونه از منابع روی ماه استفاده کنیم تا بتوانیم در آینده درحالیکه میرویم چیزهایی بسازیم با آمادگی بیشتری برویم. این سفر ما را برای سفرهای بعدی که میلیونها کیلومتر دورتر است، آماده میکند.» رندی برسنیک، فضانورد ناسا، اهمیت استفاده از اکتشاف ماه را بهعنوان راهی برای آماده شدن برای فرود روی مریخ طی یک نشست توجیهی ناسا در روز شنبه مورد بحث قرار داد.
او گفت: «هنگام کمپینگ در بیابان آلاسکا، فقط به وسایل و کفشهای جدیدی که هنوز فرسوده نشدهاند تکیه نمیکنید. مریخ نیز مکانی برای آزمایش تجهیزات جدید برای اولینبار نیست.» برسنیک گفت: «ما ابتدا به مکانهای نزدیک محل زندگیمان میرویم. پس اگر بند کفشت پاره شد یا چیزی شبیه به آن میتوانی به خانه برگردی.» فضانوردان بیش از ۲۰سال است که در ایستگاه فضایی بینالمللی که در حدود ۴۰۸کیلومتری بالای سیاره در مدار پایین زمین قرار دارد، زندگی و کار کردهاند. تجربیات آنها که میتواند بین شش ماه تا نزدیک به یک سال طول بکشد، نشان داده است که چگونه محیط «ریزگرانش» بر بدن انسان تاثیر میگذارد. رید وایزمن، فضانورد ناسا، رئیس دفتر فضانوردان در مرکز فضایی جانسون در هیوستون گفت: «هر روزی که شخصا در ایستگاه فضایی سپری میکردم، خود را در حال قدم زدن روی مریخ فرض میکردم. به همین دلیل است که ما در آنجا هستیم. ما در تلاشیم تا زندگی روی زمین را بهتر کنیم و در تلاشیم تا بشریت را در منظومه شمسی خود گسترش دهیم.»
در آرتمیس۲ که برای سال۲۰۲۴ برنامهریزی شده است، فضانوردان مسیری مشابه آرتمیس۱ را دنبال خواهند کرد. دور ماه در فاصلهای وسیعتر از هر یک از ماموریتهای آپولو.آرتمیس۳ که برای اواخر سال ۲۰۲۵ برنامهریزی شده است، اولین زن و مرد بعدی را در قطب جنوبی ماه فرود خواهد آورد؛ جایی که مناطق تحت سایه دائمی ممکن است یخ و سایر منابعی را در خود جای دهند که میتوانند فضانوردان را در طول پیادهرویهای طولانی ماه حفظ کند. ژاکوب بلیچر، دانشمند ارشد اکتشافی ناسا میگوید: «ماه ما اساسا بهعنوان یک کتابخانه آسمانی در کنار خانه عمل میکند. سنگهای ماه و یخ ماه اساسا بهعنوان کتابهای این کتابخانه عمل میکنند. میتوانیم از آنها برای آشکار کردن چگونگی تکامل منظومه شمسی استفاده کنیم. این واقعا میتواند به ما کمک کند تا درباره آنچه اینجا روی زمین اتفاق میافتد، زمانی که زندگی در حال ایجاد جای پایی در منظومه شمسی بود، اطلاعات بهدست آوریم.»