برچسب: فرونشست

بسیاری از صنایع و کارخانه‌ها و تاسیساتی دقیقا بر روی پهنه فرونشستی قرار دارند. زون انتقال برق در ورامین وجود دارد که سه خط فشار قوی در این مسیر وجود دارد که هر سه خط درگیر فرونشست هستند که آثار آن مستند شده‌است و در این مناطق شاهد شکاف‌ها و فروچاله‌ها هستیم.

در مواجهه با وضعیت بحرانی محیط زیست کشورمان باید درک ابر چالش‌ها پذیرفته شود. بدون درک این ضرورت مشکلات و تعارض‌ها بیشتر می‌شود. در بحث انرژی و آب با ناترازی مواجه هستیم و نیازمندیم از ابعاد این تاترازی‌ها درک بهتری داشته باشیم. شناسایی موانع و همکاری‌ها به بهتر شدن روند کمک می‌کند.

با محیط‌زیست هم به شکل همان گوشت قربانی برخورد می‌شود. تا وقتی اولویت، محیط‌زیست نباشد، یعنی مسئولان درک نکرده باشند که ما در این حوزه مشکل‌داریم و این مشکل برای‌شان مسئله و اولویت نباشد، فکر می‌کنم وضعیت به همین شکل باقی می‌ماند؛ در نتیجه، ما مشکل آب داریم، مشکل خاک داریم، مشکل آلودگی هوا داریم و مشکلات دیگر از این قبیل. ضمن اینکه به سمت بدتر شدن هم پیش می‌رود؛ یعنی در آینده همین چیزی را که الآن داریم هم نخواهیم داشت.

بحران‌هایی که ماهیتی انباشتی و فرسایشی به خود گرفته اند و به دلیل تاخر تاریخی در ارائه راه حل اکنون وارد دوره‌ای خطرناک شده اند. این بحران‌ها، از ظرفیت‌های زیادی جهت ایجاد چالش‌ها و مشکلات عدیده اقتصادی برای کشور نیز برخوردار هستند.

رییس بخش خطرپذیری مرکز تحقیقات وزارت راه‌ و شهرسازی در پاسخ به این سوال که آیا قبل از فروریزش علایمی برای جلوگیری از آن وجود دارد، تاکید کرد: این مناطق قابل شناسایی هستند و روش‌هایی برای آن داریم و از طریق ارسال رادار امواج می‌توان حفره‌ها را شناسایی کرد و از تصاویر هوایی هم استقاده می‌شود و امکان شناسایی و اقدامات ترمیمی وجود دارد اما این اقدامات انجام نمی‌شود در حالیکه مساله فرونشست تهران به فرابحران رسیده است.

فرونشست در تهران به صورت مستقیم زندگی بالغ بر دو میلیون نفر را تحت تأثیر قرار داده و مناطق ۱۷، ۱۸، ۱۹، ۲۰ و ۲۱ را به‌طور جدی تهدید می‌کند. از مهم‌ترین زیرساخت‌هایی که در تهران در معرض خطر فرونشست قرار دارند شامل فرودگاه امام خمینی (ره)، مهرآباد و خطوط انتقال انرژی در بخش جنوب غرب و خطوط قطار شهری و مترو هستند. به صورت کلی حدود هشت میلیون واحد مسکونی و ۲۴ میلیون نفر در کشور در معرض خطرات و آسیب‌های فرونشست قرار دارند.

حرف از آینده ایران نمی زنیم، بلکه حرف از 5 و 10 سال آینده است که حتی می تواند در کمتر از این مدت تبعات و آسیب های منفی این بحران را مشاهده کنیم. امروز در اصفهان فرونشست زمین به مرکز شهر رسیده و آثار تاریخی این شهر و متروی شهری را تحت تاثیر قرار داده است. در مسیر ریلی تهران مشهد شاهد فرونشست زمین دقیقاً در مسیر خط آهن سراسری هستیم. این روند می تواند مسیر ریلی را تحت تأثیر قرار دهد و هزینه های مالی سنگین و حتی حوادث جانی درپی داشته باشد. در دیگر استان های مرکزی کشور نیز بروز شکاف های عمیق در دشت ها نگرانی جدی برای زندگی مردم و محیط زیست منطقه به وجود آورده است.

با توجه به تکرار نشست در منطقه بزرگراه آزادگان میزان فرونشست و شرایط آن بر روی نقشه‌های پهنه فرونشست بررسی شد و نتایج نشان داد که متاسفانه حدود ۱۸ کیلومتر از طول این بزرگراه از پهنه فرونشست می‌گذرد که شامل مناطق ۱۷، ۱۸ و ۱۹ شهر تهران است.

اگر زلزله‌ای در آینده اتفاق بیافتد که نتواند منازل مسکونی را چندان تخریب کند در مناطقی که دچار فرونشست شده می‌تواند یک فاجعه انسانی و تخریب گسترده را رقم بزند که متاسفانه در استان تهران این موضوع به شکل جدی وجود دارد طبیعتاً یک دستگاه و ارگان خاص نمی‌تواند به تنهایی این موضوع را حل کند بلکه این امر یک خطر ملی به شمار می‌رود و نیازمند یک عزم ملی است.

تغییرات محیطی، پمپاژ آب، تمرکز گسترده جمعیت در این ناحیه که استفاده کنندگان از آب برای کشاورزی و مقاصد شرب هستند همگی در لرزه‌خیزی گسل‌های منطقه تاثیرگذار بودند، حداقل درباره زلزله‌های کوچک بین پمپاژ گسترده آب، فرونشست زمین و لرزه خیزی ارتباط وجود دارد.

اگر بتوانیم ۴۰ درصد آب کشورمان را به عنوان حق آبه محیط زیست محفوظ نگه داریم، آنگاه می‌توان به آینده امیدوار بود، اما الان ۹۵ درصد آب کشور ما صرف کشاورزی می‌شود. در استان اصفهان و خراسان این عدد تا ۱۳۰ درصد هم رسیده است و مطلقا هیچ اقدامی برای مقابله با این مسئله و فرونشست انجام نشده است.

اولین بار در دهه ۸۰ هشدار فرونشست زمین اعلام شد و امروز ما با آخرین فناوری اقدام پایش فرونشست زمین می‌کنیم. فرونشست در همه مناطق دنیا ایجاد می‌شود، ولی نرخ فرونشست زمین در کشور با بیشینه بالای ۲۰ سانتیمتر، ۵ برابر متوسط دنیا است.

تغيير اقليم، گرمايش جهاني، کمبود منابع آبي، بارگذاري و برداشت بيش از حد از منابع آب زيرزميني، خشکسالي‌هاي متوالي و برداشت بي‌رويه آب و حفر چاه‌هاي متعدد براي تامين آب شرب، نشست زمين بر اثر حفر تونل براي گسترش خطوط مترو در تهران را از جمله علل ايجاد فرونشست در کلانشهر تهران است

سطح آب دریای خزر پس از بالاترین تراز آب ۸۰ سال اخیر در سال ۱۹۹۵ میلادی، با سپری غیریکنواخت در حال کاهش است. بیشترین میزان این کاهش در بازه زمانی سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۵ میلادی به وقوع پیوسته و این رخداد با کاهش قابل ملاحظه آبدهی رودخانه‌های مهم شمالی از جمله رودخانه ولگا هم زمان بوده، البته در طی سال‌های اخیر علاوه بر تغییرات موثر منابع آب رودخانه‌ای، افزایش دمای هوا و اثرگذاری آن بر میزان تبخیر و هدر رفت آب، در روند تغییرات سالانه و نوسانات آب تاثیر داشته است.

فرونشست سالانه ۱۸.۵ سانتیمتری اصفهان، فاجعه متروپل به وسعت یک دشت است. بیلان سالانه آب زیرزمینی دشت‌ها به‌خصوص دشت اصفهان- برخوار با ساکنین بیش از ۲.۵ میلیون نفر، در هر سال منفی و این به معنای قطعیت در تهی شدن آب زیرزمینی دشت است.