برچسب: ملاصدرا

ملاصدرا یا هر کس دیگر به شرطی می‌تواند از گزاره‌های ذاتاً متعلق به یک دستگاه باور مدعی شناخت در یک دستگاه باور مدعی شناخت فراگیرتر بهره گیرد که اَبَربافتار یا اَبَردستگاه مدعی شناختی به نام حکمت متعالیه معرفی کند که در آن بتواند نشان دهد باورهایش هم صادق‌اند هم موجه‌اند هم همساز با یکدیگر. اگر آن اَبَردستگاه چنان باشد که درون آن گزاره‍‌‌ها یا باور‌های مستقل فلسفی مشائی و فلسفی اشراقی و همچنین باورهای عرفانی و قرآنی و حدیثی بدون پیوند با هم تنها مخلوط شده باشند آنگاه ما با یک مخلوط التقاطی طرفیم. اگر اندیشه‌ورز توانسته باشد اَبَردستگاهی متشکل از این دستگاه‌‌ها ایجاد کرده باشد چیزی ساخته است که دیگر نه فلسفه است نه دین نه عرفان.

ملاصدرا, برخلاف ابن سينا, «وجود را واقعيت ذومراتبی در نظر می گيرد که برغم تشکيک مراتب و درجاتش, همچنان واحد و يکدست باقی می ماند, در حاليکه ابن سينا, اگر چه اصالت وجود را در هر موجود می پذيرد, معتقد است که وجود هر موجود با وجود ديگر موجودات متفاوت و از آن متمايز است».

آنچه ملاصدرا خود اظهار مي‌دارد، تنها اشراقات ملكوتي است كه برجان و دل او تابيده و بر اثر مجاهدات نفساني و درون‌نگري، برايش حاصل شده است و خواسته تا مشتاقان راه حقيقت را از آن چشمه زلال سيراب سازد و به سر منزل مقصود برساند.