برچسب: بازنشستگی

ما در دوره سالمندی بازنشستگی را داریم و بازنشستگی دوره‌ای است که ما تعاریفی که از خودمان داشته‌ایم و نقش‌هایی که در طول زندگی برای خودمان تعریف کرده‌ایم و به زندگی مان معنا می‌داده است دچار دگرگونی می‌شوند و بعضی از ما ممکن است فکر کنیم که با بازنشستگی عمر مفیدمان به پایان رسیده است و نمی‌توانیم نقش دیگری داشته باشیم.این مسئله بستگی دارد به اینکه چقدر خودمان را غرق در آن نقش کرده باشیم. اگر نتوانیم برای خودمان نقش جدیدی تعریف کنیم دچار مشکلات زیادی می‌شویم.

هم در حوزه مجموعه قوانین و مقررات ناظر بر صندوق‌های بازنشستگی و هم در نظام حکمرانی حاکم بر این صندوق‌ها، ایرادات بسیار اساسی داریم.

به اعتقاد کارشناسان، آنچه موجب بحران صندوق‌های بازنشستگی شده، ساختار نظام حکمرانی حاکم بر صندوق‌ها است و اگر اصلاحات ساختاری انجام نشود، اصلاحات پارامتریک صرفا «مُسکن» است.

اگر در گذشته عقل سلیمی بود نیازی نبود که اکنون بخواهیم ۳۵ سال را برای بازنشستگی در نظر بگیریم گرچه این اقدام هم موقت است چرا که تا سال ۱۴۳۰ جمعیت سالمند کشور ۱۹ میلیون نفر خواهد بود و صندوق ها پاسخگوی آن نخواهندبود.

مجلس هفته گذشته با مصوبه ای جنجالی در جریان رسیدگی به لایحه برنامه هفتم توسعه با هدف کاهش ناترازی صندوق‌های بازنشستگی، سن بازنشستگی را تا 5 سال افزایش داد که با بازتاب هایی اغلب منفی رو به رو شد؛ از غیر شرعی خواندن آن تا این فرضیه که مسئولان، سوء مدیریتشان در صندوق های بازنشستگی را با افزایش سن بازنشستگی جبران کردند.

افزایش سن بازنشستگی به معنی فشار بیشتر بر جامعه کارگری است شاید بتوان گفت چند نفر مدیر با تجربه چند سالی بیشتر سر کار می مانند، ولی در مقابل جامعه کارگری فشار بیشتری را تحمل خواهد کرد. برای جبران ناترازی صندوق ها باید در رانت خواری بسته شود و مسیر های غلط مدیریتی اصلاح گردد.

احتمال می‌دهم که افزایش سن بازنشستگی، تا حدی، روی منابع درامدی تاثیر گذار باشد و این منابع را افزایش دهد، اما باید توجه کنیم که این موضوع به قیمت افزایش سن بازنشستگی انجام می‌شود. افزایش سن بازنشستگی، برای کشور، هزینه‌هایی ایجاد می‌کند. عده زیادی از جوانان منتظرند تا افرادی که دوره شغلی آنان به پایان رسیده است، از چرخه اشتغال خارج شوند، تا نوبت به استخدام آنان نیز برسد.

جمعیت سالمند کشور در سالهای 1395 تا 1430 در سناریوهای مختلف حدود چهار برابر خواهد شد و از 4 میلیون و 870 هزار نفر در سال 1395 به حدود 19 میلیون نفر در سال 1430 خواهد رسید.

مطالعات بین‌المللی نشان می‌دهد چالش صندوق‌های بازنشستگی فقط مختص ایران نیست اما این وضعیت در ایران یک تفاوی با دنیا دارد. آن تفاوت به این صورت است که گرچه در ۱۱۴ کشور دنیا یک توافق عمومی برای انجام اصلاحات پارامتریک صندوق‌های بازنشستگی در دستورکار قرار دارد اما در ایران اصلاحات در صندوق‌های بازنشستگی با مقاومت‌های زیادی روبه‌رو است. همچنین در ایران دولت و مجلس هر‌ساله بدون درنظر گرفتن بار مالی مناسب و پایدار، تعهدات جدیدی را روی دوش صندوق‌ها می‌گذارند.

در حال حاضر، ۱۸ صندوق بازنشستگی در ایران وجود دارد که سه صندوق ماهیت دولتی (عام) دارند، دو صندوق ماهیت عمومی غیردولتی دارند و بقیه صندوق‌ها، صنفی- اختصاصی هستند. بر اساس آمار سال ۱۳۹۵ بیش از ۷۵ درصد بیمه‌شدگان در ایران تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی قرار دارند. سهم بیمه‌شدگان صندوق بازنشستگی کشوری، سازمان تأمین اجتماعی نیرو‌های مسلح و صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر از کل بیمه‌شدگان کشور به ترتیب ۱۱.۳، ۵.۸ و ۳.۲ درصد است. این در حالی است که بقیه صندوق‌های صنفی-اختصاصی دستگاه‌ها فقط ۳.۳ درصد از کل بیمه‌شدگان کشور را تحت پوشش قرار داده است.

صندوق تأمین اجتماعی در وضعیتِ بحرانی به سر می‌برد و اگر با تدابیر از این بحران خارج نشود به زودی ورشکست و به سرنوشت سایر صندوق‌های بازنشستگی دچار خواهد شد.

بازنشستگی برای آدم‌های معمولی اغلب فراغتی‌ست که یک عمر انتظار آن را می‌کشند اما برای فوتبالی‌ها حس دیگری دارد. از جمله چیزهایی‌ست که خیلی دوست ندارند به آن فکر کنند یا درباره‌اش حرف بزنند. یک جورهایی همیشه از رسیدن به آن امتناع می‌کنند.

براساس آمارهای ارائه‌شده از سوی وزارت رفاه، در ایران ۱۸ صندوق بازنشستگی وجود دارد که درمجموع حدود 23.6 میلیون مشترک و مستمری‌بگیر اصلی را تحت پوشش قرار داده‌اند. چهار صندوق از این ۱۸ صندوق درحال حاضر به پرداخت حقوق و مزایای بازنشستگان خود از محل منابع داخلی قادر نبوده و در قوانین بودجه سالانه مبالغی برای کمک به آنها درنظر گرفته می‌شود. براساس جداول بودجه، میزان اعتبارات دریافتی صندوق‌ها از حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان در سال ۱۳۹۳ به حدود ۲۱۷ هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۱ رسیده است.

آمارها نشان می‌دهد در صندوق بازنشستگی کشوری که پس از سازمان تامین اجتماعی بزرگ‌ترین صندوق بازنشستگی به‌شمار می‌رود در سال1399 حدود 981هزار نفر بیمه‌شده اصلی (شاغل کسورپرداز) و حدود یک‌میلیون و ۵۰۰هزار مستمری‌بگیر داشته است. بنابراین نسبت پشتیبانی این صندوق در این سال کمتر از یک و دقیقا حدود 0.65 است که نشان‌دهنده وضعیت فوق بحرانی آن است.

پژوهشگران آلمانی معتقدند ترک بازنشستگی پیش از موعد می‌تواند به تقویت مهارت‌های شناختی و تفکر فرد کمک کند.