برچسب: نظم جهانی

اسرائیل می‌خواهد آمریکا را در خاورمیانه نگهدارد تا بقای خود را حفظ کند. بقای اسرائیل بدون آمریکا برای خود اسرائیلی‌ها هم متصور نیست. اسرائیل یک زمانی برای آمریکا کارکرد مثبتی را ایفا می‌کرد که دیگر آن کارکرد را در جهان امروز ندارد. اسرائیل، برعکس آمریکا که بدنبال پرهیز از درگیر شدن در خاورمیانه و بویژه پرهیز از درگیرشدن با ایران است، بدنبال درگیر کردن آمریکا با ایران است و نجات خود را در آن می بیند. چین و روسیه هم می‌خواهند آمریکا را مشغول بحران‌های خاورمیانه نگه دارند تا خودشان به مسائل کلان جهانی و عبور از نظم جهان تک قطبی بپردازند.

ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در سخنرانی افتتاحیه کنفرانس تاکید کرد، در شرایطی که کشورهای غربی و در راس آنها آمریکا هر روز بیشتر ماجراجویی های ژئوپلیتیکی جدیدی را به راه می اندازند و کانون های تنش را تحریک می کنند، برگزاری رویدادهایی همچون کنفرانس امنیتی مسکو نشان می دهد که جهانی چندقطبی به طور مداوم در حال شکل گیری است و اکثر دولت ها آماده دفاع از منافع ملی خود هستند.

وقتی از تحولات جهانی و نظم نوین جهانی صحبت می‌کنیم که برخی از آن به عنوان تحولات بنیان کن یاد می‌کنند آیا منطقه و کشور خود را تحت تأثیر این تحولات دیده ایم؟ اینکه خود را استثنا بدانیم تصور ما غیر علمی و غیر کارشناسی است.

یک نظم جدید جهانی جدیدی در حال عروج است؛ البته با محوریت چین و روسیه. قرار است پیوند دوستی و همکاری بین دو کشور نه مثل ناتو و همکاری کشورهای غربی بلکه بسیار فراتر و قدرتمند تر از آن باشد و این دو کشور آماده آموزش به دیگر کشورها از سرمشق درخشان خود هم هستند.

«نظم جهانی آینده باید قدرت‌های غیر‌غربی را در خود جای دهد و تنوع بیشتری در ترتیبات و مناسبات نهادی ملی را تحمل کند. ترجیحات سیاست غرب کمتر غالب خواهد شد، تلاش برای هماهنگی در میان اقتصادهایی که دوران فراجهانی شدن را تعریف می‌کردند کاهش می‌یابد و به هر کشوری باید آزادی عمل بیشتری در مدیریت اقتصاد، جامعه و نظام سیاسی خود داده شود. نهادهای بین المللی مانند سازمان تجارت جهانی و صندوق بین المللی پول باید با این واقعیت سازگار شوند. با این حال، به جای درگیری بیشتر، این فشارها می تواند به نظم جدید و پایدارتری منجر شود. همانطور که برای قدرت های بزرگ امکان دستیابی به امنیت ملی بدون اولویت جهانی وجود دارد، برای کشورها نیز ممکن است و حتی سودمند است که از مزایای وابستگی متقابل اقتصادی در چارچوب قوانین بین المللی سست تر و سهل گیرانه تر بهره مند شوند».

هر دو کشور نظم جهانی کنونی را به طور ناعادلانه تحت سلطه ایالات متحده می‌دانند و برای حمایت از جایگزین‌ها و هم چنین بازسازی (چین و روسیه از آن تحت عنوان دموکراتیزه کردن یاد می‌کنند) سیستم از درون به دنبال حمایت از یکدیگر هستند. بسیار محتمل است که طرد کنونی روسیه آن کشور را به شریکی کمتر مفید برای چین در این تلاش تبدیل کند و بنابراین، شراکت چین و روسیه ممکن است در آینده برجسته نباشد، اما این همراستایی باقی خواهد ماند.

فصل کنونی تاریخ بشریت که در حال حاضر توسط غرب در حال اداره و مدیریت است باید بسته شود.

ایران باید در نظم در حال قوام جهانی نقشی شایسته خود بیابد. می دانیم که دوره گذار از یک نظم بین المللی به نظم جدید بین‌المللی مستلزم عبور از یک دوره گذار بی نظمی است؛ دورانی که در آن مقررات بین المللی که تا کنون معتبر بوده‌اند به چالش گرفته می‌شود و سلسله مراتب ژئوپولیتیکی نظم سابق به هم می ریزد.

زمان را هدر نداد. او از 21 فوریه، اعلام کرد که پایان نظم کنونی و آغاز یک دوره اختلال در نظم جهانی نزدیک است. ویژگی این دوره جدید، درگیری در مناطق گوناگون جهان خواهد بود، زیرا کشورها در تلاش برای تطبیق با پیکربندی جدید قدرت هستند.

تقاضای چین برای حضور و به‌چالش‌کشیدن وضع موجود با تقویت اقتصاد این کشور رو به افزایش است؛ به‌طوری‌که دیگر عملا نمی‌شود چین را در مشارکت جهانی نادیده گرفت. بر‌اساس‌این هیچ اقدام بین‌المللی بدون همکاری و همراهی چین امکان‌پذیر نیست؛ توافق اقلیمی پاریس و امضای دو سند همکاری‌های بین‌المللی، موتور حرکت جهان در مقابله با بحران اقلیمی، همگی نشان‌دهنده حضور قوی چین در به تصویب رساندن موافقت‌نامه‌های جهانی است.

اکثر تحلیلگران رئیس جمهوری آمریکا را به اتخاذ تصمیمی غیرضروری و خیانت به افغان‌ها، چه مردم عادی و چه کسانی که به نیروهای آمریکایی خدمت کرده بودند متهم کرده و مورد سرزنش شدید قرار داده‌اند.

نامزد دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، در ماه مارس ٢٠٢٠ بیانیه ای با عنوان «چرا آمریکا باید ازنو رهبری شود» را امضاء کرد. در این بیانیه آمده است « نظام بین المللی ای که آمریکا با آن همه دقت ساخته بود، در حال ترک برداشتن است».

یکی از مهمترین تحولات در دوران پس از کرونا، بازنگری و تغییر جهت در ارتباط با جهانی شدن تولید خواهد بود. از این پس دولت ها تلاش خواهند کرد به فرایند تولید در داخل کشور خود اهمیت و توجه بیشتری نشان بدهند چون در خلال بحران کرونا زنجیره تولید و توزیع کالا در سطح بین المللی مختل شده است.

این پرسش که نظم جهانی پس از کرونا چگونه خواهد بود از سوی اندیشمندان روابط بین الملل، بسته به رویکرد نظری شان با پاسخ های متفاوتی مواجه شده است.

در نظم جهانی در آینده پس از کرونا شاهد رشد ملی‏ گرایی و ناسیونالیسم، زوال جهانی‏ سازی و هنجارهای مربوط به فرهنگ جهانی شدن خواهیم بود. نظمی که مفهوم مرزها و ملیت ها مجددا ارزش و جایگاه خود را بازخواهند یافت و همچنین نقش دولت ها به عنوان بازیگران اصلی صحنه نظام بین‏الملل در مقابل بازیگران فراملی و بین‏المللی افزایش خواهد یافت.