در حالی که تمدید قانون تحریم های ایران از چند روز پیش، منجر به بروز چالش جدی در فضای سیاسی بین ایران و آمریکا شده و در حالی که همچنان آینده روابط ایران با دولت دونالد ترامپ در ایالات متحده روشن نیست، توماس پکرینگ، یکی از دیپلمات های باسابقه و کارکشته آمریکایی معتقد است، دونالد […]
در حالی که تمدید قانون تحریم های ایران از چند روز پیش، منجر به بروز چالش جدی در فضای سیاسی بین ایران و آمریکا شده و در حالی که همچنان آینده روابط ایران با دولت دونالد ترامپ در ایالات متحده روشن نیست، توماس پکرینگ، یکی از دیپلمات های باسابقه و کارکشته آمریکایی معتقد است، دونالد ترامپ چهار حوزه ویژه و به خصوص برای همکاری و همراهی با ایران را در سیاست خارجی پیش روی خود دارد.
پکرینگ با اشاره به اینکه دونالد ترامپ چالش های فراوانی برای تدوین یک طرح و استراتژی جامع برای حفظ امنیت ایالات متحده دارد، بیان می کند که وی نخستین رئیس جمهوری است که از سال ۱۹۷۹ به این سو، نیازی به یک استراتژی بزرگ برای مهار ایران ندارد.
وی مینویسد: توافق هسته ای با ایران، اطمینان و اعتماد اساسی را به وجود آورده که بنا بر آن، ایران حداقل تا پانزده سال آیند به سوی سلاح اتمی حرکت نخواهد کرد. چین، فرانسه، آلمان، روسیه، انگلستان و ایالات متحده دور هم جمع شدند تا به این هدف مهم از طریق مذاکره روی برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) دست یابند.
این توافق بزرگ البته به هیچ وجه به معنای آن نیست که ایران به عنوان یک نگرانی برای آمریکا در خاورمیانه دیگر مطرح نباشد. در حالی که رهیافت های ایران و آمریکا در خاورمیانه و در برخی موضوعات همسو و در یک راستاست، دو کشور در برخی موضوعات دیگر به شدت با یکدیگر دشمنی و مخالفت دارند.
اینکه روابط آمریکا با ایران تقابل جویانه باشد یا سازنده و مبتنی بر همکاری، کاملا بستگی به آن دارد که هر دو کشور چه رفتار و رهیافتی را برای حل موضوعات بین خود انتخاب می کنند. در این جا من چهار زمینه را مطرح می کنم که در آنها دولت ترامپ فرصت خوبی برای استوار و ثابت نگه داشتن رابط با ایران در اختیار دارد:
اول: رئیس جمهور جدید آمریکا میتواند و باید با شرکای ما در گروه ۵ + ۱ همکاری نزدیکی داشته باشد تا اطمینان حاصل کند که ایران به انجام تعهدات خود ادامه می دهد. این اتفاق تا کنون و بر اساس گزارش های دقیق آژانس بین المللی انرژی اتمی که مرتب و با دقت برنامه هسته ای ایران را رصد می کند رخ داده است.
دوم: دولت جدید آمریکا همچنین باید به دنبال راه های بیشتری برای داخل کردن ایران در توافق های مختلف برای حل و رفع معضلات و درگیری های منطقه ای به ویژه در حوزه هایی باشد که اهداف مشترک بین دو کشور وجود دارد. مانند؛
همکاری برای شکست و نابودی یک دشمن مشترک به نام داعش.
حمایت از ایران برای ادامه کمک به دولت عراق برای درگیر کردن تعداد بیشتری از سنی های این کشور در راستای بازسازی و بازپروری مناطق سنی نشین بیرون آمده از چنگال داعش.
توسعه و گسترش همکاری در افغانستان یعنی جایی که اهداف و برنامه آمریکا و ایران در راستای مقابله با شکل گیری یک دولت توسط طالبان به شدت به یکدیگر نزدیک است.
سوم: ادامه روند همکاری و پیدا کردن اهداف مشترک با ایران و دیگر کشورها در راستای ایجاد یک آتش بس در سوریه و اقدام برای ایجاد یک دولت موقت، یک قانون اساسی جدید و برگزاری انتخابات. برای جنگ داخلی سوریه هیچ راه حل نظامی متصور نیست. همکاری سیاسی بین ایران و آمریکا به علاوه روسیه، عربستان سعودی و ترکیه برای متحد کردن گروه های متفرق در سوریه اساسی و ضروری است.
چهارم: برجام و توافق هسته ای با ایران، یکی از مهمترین توافق های مربوط به عدم گسترش سلاح های اتمی طی این چند دهه گذشته است. این توافق می تواند به عنوان یک مدل برای ایجاد استانداردهای جدید در راستای کنترل بهتر بر روند غنی سازی اورانیوم مورد استفاده قرار بگیرد.
این استانداردها شامل محدودیت بر میزان و کیفیت مواد غنی شده و میزان و کیفیت سانتریفیوژها مورد استفاده قرار می گیرد. چنین توافقی می تواند از سوی ترامپ برای محکم کردن توافق با ایران از طریق اعمال آن بر سایر کشورها مورد استفاده قرار بگیرد. با استفاده از سازوکارهایی نظیر تسهیل بازرسی ها و همکاری چندجانبه در راستای برنامه صلح آمیز هسته ای، این نوع از رهیافت می تواند قدم اول در راستای بهبود روابط روسیه و آمریکا و ایجاد الگویی امن برای غنی سازی اورانیوم از سوی سایر کشورها باشد.
اگر ایران به همین شکل به انجام تعهدات خود در قالب توافق ادامه دهد، دولت جدید در آمریکا قادر خواهد بود تا با اتخاذ یک رویکرد طولانی مدت تر نگاهی به پیشرفت در روابط داشته باشد. این دولت می تواند و باید گزینه های دیپلماتیک را بر اساس الگوهای قدرت ما و همکاری با شرکای دیپلماتیک و منافع جهانی دنبال کند و به دنبال آن باشد تا نتایج مثبت بیشتری از توافق هسته ای به دست آورد.
اما در این مدت رئیس جمهور آمریکا باید به شدت و از نزدیک با ۵ + ۱ همکاری کند تا ایران را تبدیل به کشوری کند که بتواند به سادگی با آن همکاری کند. ایران یک قدرت بزرگ منطقه ای است و هیچ مناقشه ای در منطقه خاورمیانه با منزوی کردن ایران حل و رفع نخواهد شد.
این تلاش های دیپلماتیک باید با ترسیم خطوط قرمز مشخص در مورد آنچه آمریکا و متحدانش در مورد رفتار ایران غیر قابل قبول می دانند، به تعادل برسد. طی طریق در این دریا کاری بسیار دشوار و چالش برانگیز است اما در نهایت ما را به ساحل امن خواهد رساند.
منبع:تابناک